"Dodatki" do żywności, czyli o tym, czym się trujemy cz.1
„Dodatki” do żywności"
Warto wiedzieć ...
DODATKI DO ŻYWNOŚCI
Ponieważ mówimy o dodatkach do żywności, to warto wiedzieć, jak klasyfikuje się te dodatki. Zazwyczaj boimy się wszelkich „E ileś tam” na etykietach produktów spożywczych, a przecież nie każde „E” oznacza od razu szkodliwy dodatek.
Pora więc poświęcić kilka słów na ten temat.
Podział dodatków:
· Barwniki
· Konserwanty chemiczne
· Przeciwutleniacze
· Regulatory kwasowości
· Zagęstniki
· Emulgatory
· Substancje wzmacniające smak i zapach.
· Substancje słodzące
Wiele z tych substancji jest pochodzenia naturalnego, np.:
- E 100 - kurkumina - żółtopomarańczowy barwnik, wyciąg z kurkumy (Curcuma longa - płd.-wsch. Azja),
- E 101 – ryboflawina, czyli witamina B2,
- E 160 - karotenoidy (marchew),
- E 161 – barwnik ksantofilowy,
- E 140 – barwnik otrzymywany na bazie chlorofilu (kolory: niebieski do zielonego),
- E 150 – barwnik brązowy na bazie karmelu,
- E 300 – kwas askorbinowy (witamina C),
- E 1422 – acetylowany adipidian diskrobiowy – oznacza po prostu pochodną skrobi klukurydzianej.
KRÓTKI PRZEWODNIK
PO NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANYCH
DODATKACH DO ŻYWNOŚCI
PRZECIWUTLENIACZE E 300 – E 332.
Substancje zapobiegające utlenianiu środków spożywczych, przciwdziałają np. jełczeniu tłuszczów lub zmianom barwy. Często pełnią funkcję odżywczą, jak np. E 307 – czyli witamina E.
E 300 |
Kwas askorbinowy (wit. C) |
Przeciwutleniacz |
E 301 |
Askorbinian sodu |
Przeciwutleniacz |
E 302 |
Askorbinian wapnia |
Przeciwutleniacz |
E 307 |
Alfa tokoferol (wit. E) |
Przeciwutleniacz |
BARWNIKI – E 100 – E 180
Substancje nadające lub przywracające barwę produktom spozywczym (wiele z nich jest naturalnego pochodzenia).
E 100 |
KURKUMINA |
Naturalny żółty barwnik, wyciąg roślinny z kurkumy (Curcuma longa), działa bakteriobójczo i przeciwzapalnie |
E 101 |
RYBOFLAWINA |
Naturalny lub syntetyczny (witamina B2) |
E 120 |
KOSZENILA |
Naturalny czerwono-pomarańczowy barwnik chinolinowy |
E 140I |
CHLOROFIL |
Naturalny zielony barwnik występujący w roślinach |
E 150a |
KARMEL |
Pochodzenie naturalne; barwnik czerwono-brunatny, cukier poddany działaniu wysokiej temperatury |
E 160a |
Β-KAROTEN |
Identyczny z naturalnym; barwnik pomarańczowo-czerwony, prowitamina witaminy A |
E 160b |
ANATTO |
Naturalny pomarańczowo-żółty barwnik, ekstrakt z nasion jednego z drzew tropikalnych |
E 160d |
LIKOPEN |
Naturalny czerwony barwnik, ekstrakt ze skórek pomidorów |
E 162 |
BETANINA |
Naturalny purpurowo-czerwony barwnik, wyciąg z buraków ćwikłowych |
E 163 |
ANTOCYJANY |
Naturalne barwniki roślinne, najczęściej z czarnych winogron lub kapusty, doskonałe przeciwutleniacze |
SUBSTANCJE WZMACNIAJĄCE SMAK I ZAPACH.
Związki tego typu dodane do potraw powodują wzmocnienie naturalnej smakowitości i zapachu potraw.
E 621 |
GLUTAMINIAN SODU |
Otrzymywany z melasy |
E 623 |
GLUTAMINIAN WAPNIA |
Substytut soli kuchennej, stosowany w produkcji odżywek i żywności dietetycznej |
E 636 |
MALTOL |
Substancja o posmaku karmelu, nadaje zapach „świeżo pieczonego pieczywa“ |
KONSERWANTY CHEMICZNE – E 200 – E 282 i E 1105
Chemiczne utrwalacze żywności przedłużające trwałość produktów spożywczych poprzez zabezpieczenie ich przed rozkładem przez drobnoustroje.
E 200 |
KWAS SORBOWY |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 201 |
SORBINIAN SODU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 202 |
SORBINIAN POTASU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 203 |
SORBINIAN WAPNIA |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 210 |
KWAS BENZOESOWY |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 211 |
BENZOESAN SODU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 220 |
BEZWODNIK KWASU SIARKAWEGO |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 221 |
SIARCZYN SODU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 222 |
WODOROSIARCZYN SODU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 223 |
PIROSIARCZYN SODU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 224 |
PIROSIARCZYN POTASU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 228 |
WODOROSIARCZYN POTASU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 250 |
AZOTYN SODU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 251 |
AZOTAN SODU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 252 |
AZOTAN POTASU |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 280 |
KWAS PRIOPRIONOWY |
KONSERWANT CHEMICZNY |
E 1105 |
LIZOZYM |
NATURALNY - enzym zwierzęcy |
ŚRODKI SŁODZĄCE – mannit (E 421), sorbit (E 420), aspartam.
EMULGATORY.
Substancje niezbędne przy uzyskiwaniu jednorodnych i twałych mieszanin, np. przy produkcji margaryny, majonezów, czekolad, lodów, ciast. Zazwyczaj pochodzenia naturalnego.
E 322 |
LECYTYNA |
Naturalny – z nasion soi |
E 471 |
MONO- i DWUGLICERYDY KWASÓW TŁUSZCZOWYCH |
Z glicerolu i kwasów tłuszcowych, stanowi ok. 70% emulgatorów uzywanych przy produkcji żywności |
ZAGĘSTNIKI.
Substancje używane do zagęszczania produktów spożywczych. Większość z nich jest pochodzenia naturalnego.
E 400 |
KWAS ALGINOWY |
Pochodzenie naturalne – z brunatnych alg morskich |
E 401 |
ALGINIAN SODU |
Pochodzenie naturalne – ma charakter błonnika |
E 406 |
AGAR |
Pochodzenie naturalne – z czerwonych alg morskich |
E 407 |
KARAGEN |
Pochodzenie naturalne – z czerwonych alg morskich, stos. w odżywkach dla dzieci |
E 410 |
MĄCZKA CHLEBA ŚWIĘTOJAŃSKIEGO |
Pochodzenie naturalne – z nasion owoców Ceratonia siliqa, dodaje się do mleka dla niemowląt |
E 412 |
GUMA GUAR |
Pochodzenie naturalne – z drzewa Cyamopsis tetragonolobus |
E 414 |
GUMA ARABSKA |
Pochodzenie naturalne – z drzew akacjowych |
E 415 |
GUMA KSANTANOWA |
Pochodzenie naturalne – z cukru, glukozy lub skrobi |
E 440 |
PEKTYNA |
Pochodzenie naturalne p z owoców cytrusowych lub jabłek |
E 441 |
ŻELATYNA |
Pochodzenie naturalne – z kości lub skór zwierzęcych |
E 1412 |
FOSFORAN DISKROBIOWY |
Pochodzenie naturalne – stos. w przetworach dla dzieci |
E 1422 |
ACETYLOWANY ADYPINIAN DWUSKROBIOWY |
Pochodzenie naturalne – pochodna skrobi ziemniaczanej lub kukurydzianej |
REGULATORY KWASOWOŚCI.
Nadają pożądany smak i zwiększają trwałość produktów spożywczych. Część z nich to naturalne kwasy występujące w przyrodzie.
E 260 |
Kwas octowy |
Naturalny (produkt fermentacji alkoholu |
E 270 |
Kwas mlekowy |
Naturalny (produkt fermentacji skrobi kukurydzianej lub zbożowej) |
E 330 |
Kwas cytrynowy |
Naturalny (otrzymywany z melasy) |
E 334 |
Kwas winowy |
Naturalny (produkt fermentacji wina) |
Tab. 4. Konserwanty najczęściej stosowane.
KONSERWANT |
CHARAKTERYSTYKA
|
Kwas sorbowy E 200 i jego sole (E 201, E 202, E 203 |
Uznawany za jeden z bezpieczniejszych konserwantów. Stosowanie: utrwalanie marynat, sosów warzywnych, kiszonek, sałatek, dżemów, galaretek, marmolad. |
Kwas benzoesowy E 210 i benzoesan sodu E 211 |
Wyraźne objawy zatrucia występują po spożyciu wysokich dawek (wymioty, bóle głowy). U astmatyków i alergików może wywoływać reakcje uczuleniowe, a u osób wrażliwych na aspirynę – zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego. Spożywanie produktów zawierających te konserwanty wywołuje uczucie drapania w gardle, podrażnienia nabłonka żołądka, zakwaszenie organizmu. Stosowanie: sosy warzywne, marynaty, sałatki owocowe i warzywne. |
Dwutlenek siarki E220 i jego sole (E 221 do E 223) |
Może działać alergizująco (zwłaszcza na astmatyków), wywoływać podrażnienia przewodu pokarmowego. Podejrzewany o sprzyjanie nowotworom jelita grubego. Długotrwałe przyjmowanie siarczynów, nawet w niewielkich dawkach, obniża ogólną odporność organizmu. Stosowanie: przeciery, moszcze, chrzan, konserwy, susze warzywne i owocowe. |
Kwas mrówkowy E 236 i jego sole (E 237, E 238) |
Wykazuje miejscowe działanie drażniące na błony śluzowe i skórę. Może powodować kwasicę metaboliczną, niewydolność nerek i zaburzenia widzenia. Przewiduje się wycofanie tego konserwantu z listy dozwolonych substancji konserwujących Stosowanie: marynaty, kiszonki warzywne, surowe i wysokosłodzone soki owocowe, napoje bezalkoholowe.. |
źródło: http://www.eioba.pl/a78168/dodatki_do_zywnosci_czyli_o_tym_czym_sie_trujemy
dostarczył: Zdzisław Wiktor Markowski